Sialendoskopi – Tükürük Bezi Endoskopisi – Dr. Atilla Şengör

Sialendoskopi, tükürük bezi taşları ve kanal darlıkları için uygulanan genellikle kesiksiz bir tedavi yöntemidir. Genel olarak oldukça güvenlidir. Ancak her tıbbi işlem gibi, bazı riskler taşıyabilir.

İşlem sırasında kanala sıvı verildiği için bezde geçici şişlik oluşabilir. Eğer taş çıkarıldıysa, bu şişlik saatler veya en fazla birkaç gün içinde kaybolur. İşlem sonrası yerleştirilen geçici stente bağlı olarak da şişlik devam edebilir. Ağrı çoğu zaman hafiftir. Parasetamol gibi basit ağrı kesiciler yeterlidir.

Ağız içinden çalışıldığı için enfeksiyon riski vardır. Bu nedenle koruyucu antibiyotik tedavisi uygulanır. Enfeksiyon olursa ağrı artabilir. Bu durumda daha güçlü ağrı kesiciler verilir.

Taşları kırarak çıkardığımız girişimlerde kanal duvarında çizilmeler oluşabilir. Bu durum çalışmayı zorlaştırabilir. Gerekirse işlem durdurulur. Kanalın daralmaması için geçici stent yerleştirilebilir. Bu stent aynı zamanda kalan taş parçalarının dökülmesini kolaylaştırır. Bu gibi durumlarda bazen ikinci bir seans gerekebilir. Sialendoskopide taşı görme başarısı yaklaşık %80–85’tir. Yani her 100 hastadan 15–20’sinde taşa ulaşılamayabilir.

İşlem genellikle genel anestezi altında yapılır. Bu nedenle anesteziye bağlı riskler de değerlendirilmelidir.

Bazı durumlarda sialendoskopiye ek olarak ağız içinden kesi gerekebilir. Özellikle büyük taşlar veya kanal dışına uzanan taşlarda bu yöntem tercih edilir. Bu durumda damar ve sinir yapıları çevrede olduğu için düşük de olsa hasar riski vardır. Ancak taş kırma ile yapılan sialendoskopilerde bu kesilere gerek kalmaz. Dolayısıyla riskler sadece sialendoskopiyle sınırlı olur.

İşlem sırasında dişlere ve çene eklemine zarar vermemek için titiz çalışılır. Sallanan diş veya çene ekleminde sorun varsa, hasta bunu işlem öncesi bildirmelidir.

Sialendoskopi, modern ve bez koruyucu bir yöntemdir.Riskleri düşüktür ancak hasta bunları önceden bilmelidir.

Tükürük Bezinin İçindeki Bir Taşın
Sialendoskopi ile Çıkartılması

Tükürük bezi taşları tükürük bezlerinin içinde veya bezden çıkan kanallarda olabilir. Genel olarak taşların 85-90%’ı sialendoskopi ile ulaşılabilir konumdadır. Videonun başında dikkatle bakıldığında taşa ulaşmadan önce en az iki dallanmadan geçilmektedir.

Taş Çıktıktan Sonra
Tükürük Bezi Çalışır mı?

Yapılan bilimsel araştırmaların sonucuna göre, tükürük bezi taşı nedeniyle ameliyat edilmiş hastalarda, tamamı çıkartılan tükürük bezlerinin, en az yarısının normal veya normale yakın olduğu belirlenmiştir.

Sialendoskopik
Tükürük Bezi Taşı Kırma

Yukarıdaki videoda iki tane 1cm, bir tane 8 mm çaplı üç tükürük bezi taşının sialendoskopi sırasında kırma çalışması gösterilmektedir. Çalışmanın toplam süresi aslında 4 saattir; taşların tek tek toplanmasına yer verilmemiş ve x4 hızla gösterilmiştir.