Bu hastamız 31 yaşında erkek hasta. 15 gündür sağ çene altı şişmeleri oluyormuş. Taşın uzunluğu dikkate alındığında, 5 milimetrelik bir taş yaklaşık 5 senede büyür. Daha önce belirti vermemesi ilgi çekici. Yakın zamanda kanalda ilerlemiş ve en dar yer olan çıkış bölümünde takılmış olabilir. Şişmeleri bu nedenle yeni başlamış olmalı. Resmini gördüğünüz tükürük bezi taşı, kanal ağzına/çıkışına 0,5 cm mesafede sıkışmıştı. Operasyonu sırasında kanal ağzını hafifçe genişlettikten sonra birkaç milimetrelik küçük bir mukoza kesisi yaptım. Sonra da bir forsepsle tutarak tükürük bezi taşını çıkarma işlemini gerçekleştirdim.
Ardından sialendoskopla kanal girdim; kanal sisteminin gerisinin biraz genişlemiş olduğunu gördüm. Burada birikmiş olan yoğunlaşmış salgılar vardı; bunlara mukus tıkaçları diyoruz. Bunları yıkayarak temizledim ve başka taş var mı diye kanalın ince dallarına kadar kontrol ettim. Ardından kanal ağzını onarma çalışması ile (sialodokoplasti) yeniden oluşturdum. Bunu, kanal güzel iyileşsin, daralmasın; gelecekte oluşabilecek tortular taşlaşmasın, buradan dökülsün diye yapıyorum. Bunu garantilemek için 7 ila 10 gün kalacak ince bir plastik tüpü (stent) kanala yerleştirdim.
Kanal Kesileri Ne Zaman Yapılmalıdır?
Kanal ağzına çok yakın ve 3 milimetreden daha büyük taşlar ağız içi kesilerle de çıkartılabilir. Kısa mesafelerde sialendoskopla tükürük bezi çıkarma çalışması yapılamayabilir. Eğer zorlanırsa kanal girişini yaralanabilir. Kanal kesisi yapılırsa, sonra mutlaka kanalın onarımı da yapılmalıdır. Yoksa, kesi yapılarak bırakıldığında kanal daralabilir veya kapanabilir.
Kanal kesileri, gerektiğinde sialendoskopi ile beraber kullandığımız yöntemlerden biridir. Bunun sialendoskopi eşliğinde yapılması konusunu vurgulamak gerekir. Sialendoskop olmayan koşullarda geride kalmış taşlar görüyoruz. Böyle hastalarda tükürük bezi şişmeleri devam edebiliyor; sorunları çözümlenmemiş oluyor. Kanal kesisi yapıldığı halde onarım yapılmadığında da durum sıkıntılı oluyor. Bu vakalarda kanal daralırsa veya yapışırsa sialendoskopla tedavi şansı zorlaşıyor. Hele kanal tahrip olmuşsa bazen mümkün olmuyor.
Bir hafta sonraki kontrolünde kanaldan salgı gelişi çok iyi ve güzel iyileşmiş olduğu için stenti aldım. Hastanın tükürük bezi taşını çıkarmış, kanalın işlerliğini korumuş ve taşın tekrarlamaması için önlemleri almış olduk.
Tükürük Bezi Taşı Tedavisi hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.