Çocuk Sinüzitleri
Her çocuk senede 7-8 kez gribal bir durum geçirebilir ve bunlardan iki ya da üçü sinüzite dönüşebilir. Bu akut sinüzit atakları antibiyotikler ve çeşitli ilaçlarla tedavi edilebilir. Ancak çocuklarda sinüzite bundan daha fazla yol açan en sık neden geniz etidir. Diğer yandan sık hastalanma ve sinüzit atakları da geniz etinin büyümesine yol açmaktadır. Adeta bir kısırdöngü şeklinde burun işleyişi zamanla daha kötüye gidebilir. İlaç tedavisi ile kontrol edilemeyen durumlarda bazen geniz etinin alınması dahi gerekebilir. Çocuklarda sinüzite eğilim yaratan, örneğin alerjik nezle gibi durumların da beraber tedavi edilmesi gerekir. Çocuklarda sinüzit ameliyatı ancak çok ileri anatomik veya genetik bozukluğu olan kronikleşmiş durumlarda, yani çok nadir olarak gerekebilir.
Çocuğunuzun sinüzit olup olmadığını aşağıdaki belirtilerin tümü ya da bazılarını gözlemleyerek anlayabilirsiniz:
- Hafif ateş yükselmesi ile birlikte 10 – 14 günden fazla süren soğuk algınlığı (nezle/grip),
- Burun tıkanıklığı, kulaklarda tıkanıklık,
- Nefeste kötü koku, öksürük ve öksürükle beraber öğürme ve kusmalar olabilir,
- Bazen boğazda yanma ile kendini belli eden geniz akıntısı, boğazda gıcıklanma
- Koyu kıvamlı, yeşil – sarı renkli burun akıntısı,
- Baş ağrısı (genelde 6 yaşından büyüklerde),
- Gözlerin çevresinde şişme ve gözaltı morlukları,
- Huzursuzluk, dikkat dağınıklığı, uyumsuzluk, halsizlik.
Çocuklarda Akut Sinüzit
Genellikle soğuk algınlığı sonrasında uzun süren burun tıkanıklığı ve akıntıların yoğunlaşması akut sinüziti düşündürür. Bu durumu ince çocuk endoskopları ile rutin Çocuk KBB muayenesinde hemen teşhis edebiliyoruz. Bu sayede sinüzit için röntgen çektirmeye de ihtiyaç duymuyoruz. Çocuklarda akut sinüzit çoğu kez endişe edilmesi gereken bir hastalık değildir, fakat komplikasyon gelişmemesi için oyalanmadan tedavi edilmesi gerekir. Çoğu akut sinüzit antibiyotik alımıyla tedavi edilebilir. Beraberinde burun açıcı spreylerin ve akıntı kesici ilaçların kısa süreli kullanımı ile burun tıkanıklığı giderilebilir. Tuzlu su damlalarının veya spreylerin yardımı ile geniz ve burun akıntılarının kıvamı azaltılabilir ve mukozanın iyileşmesi hızlandırılabilir. KBB Uzmanı tarafından uygulanan bu tedavilerle belirtilerde kısa sürede belirgin düzelme olsa bile tedavinin yarım bırakılmaması, antibiyotik kullanımına önerildiği süre boyunca devam edilmesi çok önemlidir. Bu aşamada sinüzitin ağırlaşmasına ve kronikleşmesine yol açabilecek alerji veya diğer hastalıkların da takibi ve tedavisi sağlanmaktadır.
Çocuklarda Kronik Sinüzit
Küçük çocukların bağışıklık sitemleri henüz tam olarak güçlenmediğinden özellikle 7 yaşına kadar burun, sinüs ve kulak infeksiyonlarına daha yatkın olurlar. Çocuğun sık sık akut sinüzit atağı geçirmesi veya uzun süreli haftalar-aylar süren antibiyotik kullanımlarına rağmen düzelmemesi durumlarında sinüzitinin kronikleşmiş olduğunu belirleyebiliyoruz. Çocuklarda kronik sinüzitin teşhisinde, ince endoskoplarla yapılan burun içi muayenede sinüs kanallarını ve geniz etinin boyutunu görmek çok önemlidir. Aynı muayene sırasında mukoza örtüsünün görünümü de burun işleyişi ve alerji ile ilgili önemli bulgular verir. Geniz etinin büyümesi, alerjik nezle ve burun tıkanıklığı çocuklarda kronik sinüziti kolaylaştıran nedenlerdir. Ayrıca burun içi mukoza örtüsünün çalışmasını bozan genetik kökenli bazı hastalıklar da çocuklarda sinüzite yol açabilir. Çocuğu çevresel alerjenlerden ve sigara dumanı gibi kirliliğe yol açan maddelerden uzak tutarak sinüs infeksiyonu riski azaltılabilir.
Çocuklarda Sinüzitin Tanısı Nasıl Konur?
Çocuk sinüzitlerini rutin endoskopik muayenemizde görerek teşhis edebiliyoruz. Pediatrik ince endoskoplarla sinüs girişlerini, burun etlerinin durumunu, alerji olup olmadığını, geniz etinin boyutunu görüyoruz. Sinüslerden gelen akıntının rengi ve kıvamına göre tedavi belirliyoruz.
Çocuklarda Sinüzit Tedavisi Nasıl Olur?
Çocuklarda akut sinüzitlerin belirtileri, tedaviye başlandıktan birkaç gün sonra düzelmeye başlar. Çoğu akut sinüzit antibiyotik alımıyla tedavi edilebilmektedir. Bu sırada burun açıcı spreylerin kullanılması, salgıların daha kolay temizlenmesini ve tıkanıklık belirtilerinin azalmasını sağlar. Akıntıları azaltan ve kıvamını incelten ilaçların kısa süreli kullanımı ile sinüslerin boşalması hızlandırılır. Kronik sinüzitlerde de ilaç tedavisi yapılır. Ancak bunda çocuğu belirli bir süre yakın takip etmek gerekir. Sinüzitin tedavisi yanında alerjisi veya geniz etine yönelik uygulamalar yapılmalıdır. Bu şekilde sinüzitin iyileşmesini güçleştirebilen durumların da tedavisiyle çocuk kronik sinüzitleri çoğu kez düzelebilir.
Çocuk Sinüzitinde Ne Zaman Ameliyat Gerekir?
Yapılan bütün tedavilere rağmen iyileşmeyen, inatçı sinüziti olan çocuklarda ameliyat gerekebilmektedir. Çocuklarda sinüzite yönelik bir ameliyattan önce, eğer varsa geniz etinin alınması çoğu kez tedavi edici olur. Çünkü sinüs boşluklarının havalanmasına ve temizlenmesine engel olan geniz eti ve buna bağlı sorunların tedavisinden sonra, çocuk sinüzitleri kendiliğinden veya kısa süreli ilaç tedavisiyle iyileşebilmektedir.Sinüzitin nedeni anatomik bir bozukluk veya sinüslerin çalışmasını bozan bazı genetik hastalıklara bağlıysa, “Endoskopik Sinüs Cerrahisi” ile müdahale edilmesi gerekebilir. Yine komplike olmuş çocuk sinüzitlerinde, gözler veya kafa içi yapılarla ilişkili riskler olduğunda acil uygulamalar yapılması gerekli olabilir. Bu operasyon sırasında, ince endoskoplarla sinüs yollarını engelleyen tıkanıklıkları açarak sinüslerin doğal kanallarını genişletmekteyiz. Çocuklarda sinüzit ameliyatını geciktirebilme olanağı varsa 9-10 yaşlarından sonra yapmayı tercih ediyoruz.