Burun Spreyi Bağımlılığı

Çeşitli burun spreyleri ve damlaları, burun etlerini anında büzüştürerek burnun açılmasını sağlar. Hastalar, ksilometazolin hidroklorür (Otri.vine, Xylo-co.mod, Naso.vine vb.) ve oksimetazolin hidroklorid (İlia.din, Rhin.fant, Bura.zin vb.) etken maddelerini içeren ilaçları uzun süre kullanmanın doğru olmadığının farkındadır, fakat rahat bir nefes almanın çekiciliği onları burun damlası bağımlısı haline getirir. Hastalar bilmelidir ki, burun damlası ve burun spreyi bağımlılığı çözümü olan bir durumdur. Bu durum eğer altta ciddi düzeyde burun içi anatomik bir bozukluk yoksa, çoğu kez "bıraktırma tedavisi" ile düzelir. Bu süreçte burun spreyi bağımlısı hastayı düzenli kontrollere çağırmak ve burun içerisindeki düzelmeyi endoskopik olarak takip etmek çok önemlidir. Yani bu, bir kez ilaç verilerek tedavi edilebilecek bir durum değildir. Hastanın hangi tedaviyi ne amaçla kullandığını ve ilaçlarla sonuç alınamazsa ameliyat gerekebileceğini dahi bilmesi gerekir. Bu tip burun spreyi bağımlısı hastaların burunlarındaki bir deviasyon (burun eğriliği), konka şişmesi (burun eti şişmesi) ya da sinüzit sorunu, ameliyatla tedavi edildiğinde, hasta bağımlılıktan kurtulabiliyor.

Burun spreyi bağımlılık yapar mı?

Burun spreyi bağımlılığı diğer madde bağımlılıklarına benzer. Tıpta bu durumu bir hastalık olarak kabul ediyoruz ve "Medikamentöz Rinit" veya "Privinismus" diyoruz. Burada yaşamsal olarak en önemli şey olan havaya yani daha fazla nefes alabilmeye ihtiyaç vardır. Ve buna karşı koyabilmek pek olanaklı değildir. Burun tıkanıklığı olan hastanın ağzından aldığı nefes yeterli değildir. Burundan alınan havanın kalitesi (nem, ısı, temizlik) hem daha yüksektir, hem de oksijenlenme daha verimlidir. Uzun süredir burnu tıkalı olan kişi, burun açıcı damla veya spreyle karşılaştığında, burun etlerini büzüştürdüğünde sanki ilk defa nefes alıyormuş gibi hisseder. Burnu tıkandıkça başvurduğu spreylerini yanından eksik etmez; çantasında, evinde, işyerinde, arabasında ve başucunda bulundurur hale gelir. Haftada 1-2 defadan, 35-40 sene günde 5-6 defa kullanıma kadar değişebilen derecelerde burun damlası bağımlılığı vardır. Bağımlılık düzeyi hastanın burun tıkanıklığının şiddeti ile doğru orantılıdır. Burun tıkanıklığı da altta yatan burun içi hastalıkla ilişkilidir.

Burun spreyi bağımlılığından nasıl kurtulunur?

Burun spreyi bağımlılarında mutlaka burun tıkanıklığına yol açan bir sorun vardır. Burun tıkanıklığında en sık burun eti büyümesi yani diğer adıyla konka şişmesi ile karşılaşıyoruz. Bunun dışında burunda kemik kıkırdak eğriliği olarak bilinen deviasyon şiddetli ise burun tıkanıklığı yapabilir. Ayrıca mukozayı şişiren ve tıkanıklığa yol açan alerjik nezle ve sinüzit gibi hastalıklar da burun spreyi bağımlılığına yol açabilir. Burun spreyi bağımlılığı tedavisi iki aşamalıdır. Önce mutlaka sprey bıraktırma tedavisi yaparız. Bu tedavi ile ileri düzeyde olmayan vakaların bazılarında tam düzelme sağlanabilir. Bu tedavi aslında her türlü faydalıdır, zira mukoza örtüsünün rahatlaması ve sönmesi, tedavi sonrasındaki endoskopik muayenemizde daha doğru ve gerçek bulgular sağlar.

Burun spreyi bağımlılığı tedavisinin ikinci aşamasını planlamada bu durum çok önemlidir. Bıraktırma tedavisine devam edilebilir veya altta yatan esas sorun operasyonla düzeltilebilir. Örneğin Holmium lazerle burun etlerinin küçültülmesi, hastanın burun damlası veya spreyi ile yaptığı şeyin kalıcı olmasını sağlar. Tıkanıklığa yol açan deviasyonun düzeltilmesi tıkanıklığı ve burun spreyi ihtiyacını ortadan kaldırır. Sinüzitin tedavi edilmesi burun mukozasının işleyişini ve şişmeleri düzeltir, sprey bağımlılığının tekrar etmesini önler.

Sonuç olarak burun damlası ve spreyi bağımlılığından kurtulmak mümkündür.  Burun spreyi bağımlılığının tedavisi aşamalıdır. İlaç tedavisi ile düzelebilen hastalar olduğu gibi, ameliyatın kaçınılmazı olduğu vakalar da vardır. Burun spreyi bağımlılığı konusunda yoğun çalışan ve deneyim sahibi uzmanların yaklaşımı ve tedavi başarısı farklıdır.