Burun Tıkanıklığı

Burun tıkanıklığı size ya da çocuğunuza ciddi rahatsızlık verebilir. Basit gribal hadiselerdeki ya da mevsimsel alerjideki burun tıkanıklığı çoğu kez geçicidir. Ancak burun tıkanıklığı geçmiyorsa, horlamaya, uykusuzluğa, yorgunluğa, performans düşüklüğüne ya da sık ve ağır hastalanmaya yol açıyorsa, artık tedavi edilme zamanı gelmiş demektir.

Burun tıkanıklığının pek çok nedeni vardır. Burun tıkanıklığına yol açan nedeni veya nedenleri günümüzde endoskopla burun içine baktığımızda doğrudan görebiliyoruz. Burun tıkanıklığını başarıyla tedavi edebilmek için tüm anatomik ve işlevsel nedenleri eksiksiz teşhis etmek, ve bunların tümünü kapsayan bir tedavi planı oluşturmak gerekir. Bazı burun tıkanıklıkları ilaçlarla tedavi edilebilirken, bazıları ameliyat gerektirebilir. Doğru teşhise dayanan doğru bir tedavi ile burun tıkanıklığı çoğu kez sonlandırılabilir.

Burun Tıkanıklığı Nedenleri

Burun tıkanıklığı, genellikle burun içerisinde bulunan bazı yapıların eğriliği, büyüklüğü, şişliği ya da sonradan büyümesi nedeniyle, soluk havasının geçtiği kanalların daralması sonucunda gelişir. Örneğin “septum deviasyonu”, burundaki kemik ve kıkırdak yapılı orta bölümün eğri olmasıdır. Konka şişmesi ise burun etlerinin büyümüş olmasını ifade eder. Çocuk hastalarda karşılaştığımız “geniz eti büyümesi”, burun boşluğunun arka bölümünü engellediğinde burun tıkanıklığı yapar. Geniz eti ve burun eti birbirinden farklı durumlardır, karıştırmamak gerekir. Tüm burun içi yapıları kaplayan mukoza örtüsünün kalınlaşmasına yol açan hastalıklar da vardır. Farklı şekilde burun tıkanıklığı yapan bu durumlar arasında alerjik nezle ve sinüzit gibi hastalıklar ile bazen polip dediğimiz doku oluşumları burun boşluğuna sarkarak tıkanıklığa neden olabilir. Çok nadir görülen, ancak ayrıcalıklı olarak ele alınması gereken iyi veya kötü huylu tümörler de burun ve sinüslerde tıkanıklık nedenlerindendir.

Görüldüğü üzere burun tıkanıklığının çok nedeni vardır ve bunların biri veya birkaçı aynı anda aynı hastada bulunabilir. Hatta iklim koşulları, hormonal durumlar, beslenme tipi, sistemik hastalıklar, çeşitli ilaçlar ve spreylerin kullanımları da hastanın burun tıkanıklığında pay sahibi olabilirler. Günümüzde ince endoskoplarla burun içerisine detaylı bir şekilde bakabiliyor, burun tıkanıklığının nedenini doğrudan görebiliyoruz. Görüşme sırasında aldığımız bilgiler ve gerektiğinde çektirdiğimiz bazı tomografik filmler sayesinde hastamızdaki burun tıkanıklığını her yönüyle ele alabiliyor ve tedavi yöntemimizi belirliyoruz.

Burun Tıkanıklığı Nasıl Tedavi Edilir?

Burun tıkanıklığına yol açan hastalıkların bir kısmı çeşitli ilaçlarla tedavi edilebilir. Özellikle yumuşak dokuların şişmesine bağlı olanlarda, mukozayı yatıştıran ve şişmeleri azaltan tedaviler vardır. Bunlardan burun eti büyümesi ve alerjik nezle gibi hastalıklarda, steroid içeren burun spreyleri ile beraber burun yıkama solüsyonları oldukça etkilidir. Tıkanıklığın şiddetine göre bazı haplardan da faydalanılabilir.Burun tıkanıklığına yol açan durumun ne olduğuna bağlı olarak, uyguladığımız tedavide kullandığımız ilaçlar ile bunların süreleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Tedavi süresi düzenli kontrollere/takiplere dayanarak belirlenir; bu durum çok önemlidir. Zira tedavinin etkisini, aynı teşhis sırasında olduğu gibi endoskopla görebiliyoruz. Tedaviyi buna göre sonlandırmak en doğrusudur, çünkü hastanın iyileştiğini zannedip tedaviyi erken bırakması yeterli olmayabilir. Ancak ilaç tedavisi ile düzelmeyen, ileri derecede burun tıkanıklığı olan hastalarda çözüm yolu bir burun ameliyatı olabilir.

Burun Tıkanıklığı Ameliyatı Nedir?

Burun tıkanıklığı için yapılan ameliyatların ameliyatlarının çeşitliliği çoğu hasta için kafa karıştırıcıdır. Üstelik bazen farklı doktorlar aynı hastada değişik burun ameliyatları önerebilirler. Burun tıkanıklığı ameliyatında amaç hastaya fazla sıkıntı yaşatmadan, burun işleyişini koruyarak, en etkin ve kalıcı sonuç veren operasyonu yapmaktır. Bunun için birden fazla yol olabilir ve her Burun-Sinüs Uzmanı, hastası için en iyi yolu, kendi deneyimi, bilgisi ve elindeki teknik olanakları ile belirler. Örneğin hafif deviasyonu olan bir hastada, burun eğriliği ameliyatı yapmak yerine burun etlerini Holmium lazerle küçültmek oldukça konforlu ve etkin bir tedavi yöntemi olabilir. Buruna giren havanın hissedildiği özel alanlar (orta meatuslar) vardır; “burun tıkanıklığı ameliyatı” denildiğinde, buraların havayla temasını arttırmak için yapılabilecek uygulamaların tümü tanımlanabilir.

Ameliyat Gerektirebilen Burun Tıkanıklığı Tipleri ve Ameliyat Teknikleri:

  • Deviasyon (burun kemik-kıkırdak eğriliği) – Deviasyon ameliyatı (septoplasti)
  • Konka hipertrofisi (burun eti büyümesi) – Burun eti küçültülmesi (endoskopik konka redüksiyonu)
  • Konka Bülloza (orta burun etinin içinde hava olması) – Konka bülloza plastiği
  • Kronik sinüzit (müzmin sinüs sorunları) / Polipli Sinüzitler – Sinüzit ameliyatı (endoskopik sinüs cerrahisi)
  • Adenoid hipertrofi (geniz eti büyümesi) – Adenoidektomi (geniz eti alınması)

Burun – Sinüs Ameliyatları

Burun ve sinüs hastalıkları ile tedavileri o kadar geniş bir alandır ki, günümüzde bu konu adeta ayrı bir branş gibi ele alınabilecek hale gelmiştir. Halk arasında burun tıkanıklığı, sinüzit, alerjik nezle, burun eğriliği (deviasyon) ve burun eti büyümesi (konka şişmesi) birbirlerinden farklı hastalıklarmış gibi algılanmasına karşın, aslında hepsi sonuçta aynı yerde yani burun ve komşu bölgelerde sorunlara neden olurlar; ve belirtilerinin çoğu da ortaktır. Burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, solunum problemleri, sık hastalanma, boğaz sorunları, baş ağrısı, uyku sorunları, horlama, yorgunluk ve daha pek çok dolaylı belirti burun ve sinüs hastalıkları ile ilişkili olabilir. Bu hastalıkların bazılarının tedavisi ilaçlarla yapılırken, bazıları da ameliyat gerektirebilir. Bu kararda hekimin burun ve sinüs konusu ile ne ölçüde ilgileniyor olduğu, erişebildiği tedavi araçları, tekniği ve hastanın genel sağlık durumu dahil pek çok faktör rol oynayabilir. Hekimin hastanın şikayetini anlaması, kendini hastanın yerine koyması, bu şekilde hasta için en konforlu ve etkili tedavi yöntemini belirlemesi gereklidir. Kısacası tüm burun ve sinüs ameliyatları ile ilgili olarak şu söylenebilir: Doğru eller, doğru teşhis ve doğru yöntem, tedavi için en doğru başlangıçtır.

Shaver ile Endoskopik
Konka Bülloza Ameliyatı

Dr. Atilla Şengör, burun tıkanıklığı veya sinüs sorunlarına yol açabilen ve bir hastalıktan ziyade anatomik bir farklılık olan konka bülloza üzerine ameliyat sırasında detaylı bilgi veriyor. Konka bülloza plastiği ameliyatı, endoskopik görüntü altında shaver ya da microdebrider (traşlayıcı araç) adı verilen araçlar ile titizlikle yapılabiliyor.

KBB Genel